Noter Güvenli Ödeme Sistemi Nedir?

Noter Güvenli Ödeme Sistemi, alım-satım işlemlerinde para transferinin taraflar arasında doğrudan değil noter onayıyla ve elektronik ortamda yapılmasını sağlayan uygulamadır. Türkiye Noterler Birliği ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle oluşturulan sistem, TCMB altyapısı üzerinden bankalar aracılığıyla işler. Özellikle ikinci el araç satışlarında ve yüksek tutarlı işlemlerde alıcıyla satıcıyı koruma amacı güder. 

Taraflar arasında güvenin zedelendiği, sahteciliğe veya mağduriyete açık durumlarda noter güvencesiyle ödeme yapılması hem hukuki hem de finansal güvenliği temin eder. Sistem, işlemin noter huzurunda gerçekleşmesi nedeniyle resmiyet kazanırken, ödemelerin elektronik ortamda banka aracılığıyla yönlendirilmesi sayesinde kayıt altına alınır. Böylece her iki taraf için de şeffaf, takip edilebilir ve geri dönülemez bir süreç oluşur. Özellikle fiziki para taşımanın riskli olduğu durumlarda veya ödemeye bağlı olarak hak devrinin (Örneğin; ruhsat, tapu gibi) doğrudan ilişkilendirildiği işlemlerde kullanımı artmaktadır.

Noter güvenli ödeme sistemi sadece bireyleri değil noterleri de koruyan ve iş süreçlerini hızlandıran dijital dönüşüm adımlarından biridir. Ayrıca sistem 2024 itibarıyla tüm noterlerde aktif olarak uygulanmaktadır. Bununla birlikte ödeme sistemi, UYAP ile entegre şekilde çalışır. Ayrıca sistem tüm gerçek/tüzel kişiler için de 27.09.2024’ten itibaren zorunlu hale gelmiştir.

Noter Güvenli Ödeme Sistemi Hangi Amaçla Kullanılır?

Sistemin en temel amacı, alıcı ve satıcı arasında oluşabilecek ödeme kaynaklı sorunları ortadan kaldırmak, güvenli bir işlem altyapısı sunmaktır. Özellikle büyük tutarlı ödemelerde para transferinin eksik yapılması, sahte dekont sunulması ya da para alındıktan sonra malın teslim edilmemesi gibi risklerin önüne geçilmesi hedeflenir. “Güvenli ödeme sistemi noter nasıl yapılır?” sorusunun ardındaki ihtiyaçlar, aşağıdaki amaçlarla net bir biçimde açıklanabilir:

• Alım-Satım İşlemlerinde Güveni Artırmak: Tarafların birbirini tanımadığı durumlarda güven ortamı sağlamak.
• Yüksek Meblağlı İşlemlerde Dolandırıcılığı Önlemek: Araç, arsa, ev gibi varlıkların satışında nakit para taşıma risklerini azaltmak.
• Elektronik Para Transferiyle İşlem Hızını Artırmak: Bankacılık sistemine entegre yapı sayesinde eş zamanlı hareket edilmesini sağlamak.
• Yasal Süreçleri Kolaylaştırmak: Mahkeme süreçlerinde kayıtlı ödeme ve işlem bilgisi sunabilmek. Noter destekli işlemler aynı zamanda mali müşavir ve benzeri uzmanların raporlama sürecinde de kanıt niteliğinde belge sağlar.
• Noterlerin Tarafsızlığını Korumak: Noter yalnızca onaylayıcı pozisyonda kalır. Para alışverişine doğrudan müdahil olmaz.

Bu sistemin kullanımı tarafları korumanın yanında dijital dönüşümün bir parçası olarak kamu hizmetlerinin güvenliğini ve verimliliğini artırır. Özellikle araç alım-satımında oldukça yaygınlaşan uygulama tüm noter işlemleri için yaygınlaştırılmaya devam eder. Aynı zamanda bu tür dijital çözümler, KOBİ’lerin dijitalleşme süreci açısından da örnek teşkil eder.

Noter Güvenli Ödeme Süreci Nasıl İşler?

Güvenli ödeme sistemi noter işlemlerinde sürecin işleyişi oldukça sistematiktir. Genellikle birkaç temel adımdan oluşur. İşlem sırasında hem banka hem de noter sistemi eş zamanlı olarak çalışır ve her adım kayıt altına alınır. Sistem zaman yönetimi açısından da işletmelere büyük kolaylık sağlar. Bunların yanı sıra noter güvenli ödeme sistemi, tarafların fiziksel para taşımasına veya anlık transfer riskiyle uğraşmasına gerek kalmadan güvenli ve takip edilebilir bir ödeme gerçekleştirilmesini mümkün kılar. Bu noktada “Noter güvenli ödeme sistemi nasıl yapılır?” diye düşünebilirsiniz. Noter güvenli ödeme sistemi ile işlem yapma süreci şu şekilde işler:

• Randevu ve Kimlik Doğrulama: Alıcı ve satıcı, noter işlemi için başvuru yapar. T.C. Kimlik doğrulaması noter sisteminde gerçekleştirilir.
• Sözleşme ve Belge Hazırlığı: Satışa konu olan mal ya da hizmetle ilgili resmi belgeler noter sistemine yüklenir.
• IBAN Bilgisi Girilmesi: Satıcıya ait banka hesabı sisteme tanımlanır. Bu noktada sistemde kayıtlı IBAN bilgileri tercih edilerek hata riski azaltılır.
• Ödeme Yönlendirmesi: Alıcı, noterin yönlendirdiği güvenli ödeme ekranı üzerinden sisteme giriş yapar ve bankacılık altyapısı kullanılarak ödeme yapılır.
• Blokajlı Hesapta Bekletme: Para, alıcının hesabından çıkar ancak satıcının hesabına hemen geçmez. Noter sisteminde işlem tamamlanana kadar ilgili ödeme ilgili banka hesabında bekletilir.
• İşlem Onayı ve Mal Devri: Satış işlemi noter tarafından onaylandıktan sonra ödeme çözülür ve para otomatik olarak satıcının hesabına geçer.
• Makbuz ve Kayıt: İşlem sonucunda hem ödeme hem de satış için dijital makbuz ve onay belgeleri taraflara verilir.

Noter Güvenli Ödeme Sürecinin Taraflara Sağladığı Güvenceler Nelerdir?

Taraflar açısından bakıldığında noter destekli güvenli ödeme sistemi, klasik alım-satım işlemlerine kıyasla birçok yönden avantaj sağlar. Satıcı için ödemeyi garanti altına alırken, alıcı için de bedelin doğru kişiye ve doğru şartlarda aktarıldığını ispat etme imkânı sunar. Bu yönüyle hem hukuki hem de finansal güvenceler sağlayan bir altyapı sunar. Bu sistemin taraflara sunduğu başlıca güvenceler şu şekildedir:

• Satıcı için Güvenlik: Para hesaba geçmeden işlem tamamlanmaz. Sahte dekont riski ortadan kalkar. Noter onayı olmadan devir gerçekleşmez.
• Alıcı için Güvenlik: Ödeme noter sisteminde kayıt altına alınır. Mal/hizmet devri yapılmadan para karşı tarafa aktarılmaz. Yanlış kişiye ödeme yapma riski ortadan kalkar.
• Hukuki Güvenceler: İşlem tüm detaylarıyla dijital olarak arşivlenir. Taraflar arasında doğabilecek ihtilaflarda belge niteliğinde delil sunulabilir. Her aşama noter kontrolü altında gerçekleştiği için yasal geçerlilik kazanır. Dijitalleşen kamu hizmetleriyle birlikte e-Fatura gibi uygulamalar da benzer şekilde kayıtlı belge üretimi ve izlenebilirlik açısından işletmelere avantaj sağlamaktadır.
• Finansal Şeffaflık: Ödemeler sistem üzerinden takip edilir. Nakit taşıma, kaybolma, gasp gibi fiziksel riskler bertaraf edilir.

Tüm bu yönleriyle sistem, bireysel ve kurumsal kullanıcılar için büyük kolaylık ve güvenlik sağlar. Özellikle yüksek tutarlı işlemler için “Noter güvenli ödeme sistemi zorunlu mu?” sorusunun yanıtı merak edilir. Bu işlemde herhangi bir zorunluluk bulunmaz ancak Yetki Belgesi bulunan işletmeler ve yılda 3’ten fazla satış yapan gerçek/tüzel kişiler için güvenli ödeme sistemi zorunludur.

Kimler Noter Güvenli Ödeme Sistemini Kullanabilir?

Noter güvenceli ödeme sistemi, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde gerçekleştirilen noter işlemlerinde taraf olan herkesin kullanabileceği bir dijital ödeme sistemidir. Uygulamanın kapsamı oldukça geniştir ve gerek bireysel gerekse kurumsal işlemlerde rahatlıkla tercih edilebilir. Sistemi kullanmak için özel bir koşul aranmaz. Noter işlemi sırasında bu ödeme yöntemi tercih edilerek kolayca sürece dahil olunabilir. Noter güvenli ödeme sistemi hizmetinden aşağıdaki herkes yararlanabilir:

• Gerçek Kişiler: İkinci el araç alım-satımı, taşınmaz devri gibi işlemlerde bireysel kullanıcılar bu sistemi güvenle kullanabilir.
• Tüzel Kişiler: Şirketler veya ticari kurumlar adına işlem yapan yetkililer de sistemden faydalanabilir.
• Yurt Dışında Yaşayan Türk Vatandaşları: Türkiye’de bir mal alım-satımına vekaleten katıldıklarında bu sistem üzerinden güvenli ödeme yapabilirler.
• Vekaletle İşlem Yapanlar: Noter onaylı vekaletnameye sahip olanlar ilgili işlemleri kendi adlarına değil temsil ettikleri kişi adına yapabilir ve yine sistemden yararlanabilir.

Kullanım için herhangi bir yaş ya da gelir sınırlaması bulunmaz. Önemli olan, tarafların resmi kimlik belgeleriyle ve işlemin detaylarını doğru şekilde sunarak noterde hazır bulunmalarıdır. Ayrıca sistem yalnızca Türk Lirası cinsinden ödeme yapılmasını destekler ve işlemde kullanılacak IBAN bilgileri Türk bankalarına ait olmalıdır.

Noter Güvenli Ödeme ile Alım Satım İşlemleri Nasıl Yapılır?

Özellikle araç ve taşınmaz alım-satımlarında, güvenlik açısından ödeme süreci kritik bir adımdır. İşte bu noktada devreye güvenli ödeme sistemi noter uygulaması girerek taraflar arasındaki para transferini; noter kontrolünde ve banka altyapısıyla sağlamayı mümkün kılar. Bu sistemin kullanımı sayesinde alıcı ödediği bedelin karşılığını eksiksiz alırken, satıcı da devir işlemini gerçekleştirmeden önce paranın güvenli şekilde aktarıldığından emin olur. Sistemin alım-satım sürecine entegre edilişi şu şekilde gerçekleşir:

• Hazırlık ve Randevu: Taraflar, noter sistemine başvurarak işlem günü için randevu alır. Satışa konu olan varlıkla ilgili belgeler (Ruhsat, Tapu gibi) hazırlanır.
• Taraf Bilgileri Girilir: Alıcı ve satıcının T.C. Kimlik Numaraları ve satıcının IBAN bilgisi noter sistemine kaydedilir.
• Sözleşme Oluşturulur: Satışa ilişkin bilgiler noter tarafından dijital ortamda sözleşmeye dönüştürülür.
• Ödeme Ekranı Açılır: Alıcı, noter tarafından sunulan güvenli ödeme ekranına yönlendirilir. Buradan kendi bankasındaki hesabı kullanarak sisteme ödeme gönderir.
• Blokaj İşlemi: Ödeme alıcının hesabından çıkar ancak noter onayı olmadan satıcının hesabına aktarılmaz.
• Noter Onayı ve Devir: Tüm belgeler ve ödeme teyit edildikten sonra noter, alım-satım işlemini onaylar ve ilgili mal ya da hakkın devri tamamlanır.
• Para Aktarımı: Onayın ardından ödeme otomatik olarak satıcının hesabına geçer.
• Kayıt ve Belge Teslimi: Taraflara noter onaylı belgeler ve ödeme makbuzları verilir.

Noter Güvenli Ödeme Sisteminin Avantajları ve Dezavantajları

Modern dijital çözümler, alım-satım işlemlerinde tarafların güvenini artırmayı hedefler. Bu bağlamda “Noter güvenli ödeme sistemi nasıl yapılır?” sorusunun yanıtı yalnızca teknik bir süreci içermez. Tarafların hangi faydaları ya da sınırlamaları göze alacaklarını da kapsar. Sistem özellikle bireyler için büyük kolaylık sağlarken bazı durumlarda belirli sınırlamalar da içerebilir. 

Sistemin avantajları şu şekilde sıralanabilir:

• Hukuki Güvence Sunar: Noter kontrolünde gerçekleştiği için işlemler resmi kayıt altına alınır.
• Dolandırıcılığı Engeller: Para transferi ancak noter onayı ile gerçekleşir; sahte dekontla işlem yapılamaz.
• Nakit Taşıma Riskini Ortadan Kaldırır: Özellikle büyük tutarlı işlemlerde fiziki para taşınması gerekmez. Bu durum, ödeme sistemlerinde güvenlik kadar ödeme alma yöntemlerinin çeşitliliği konusunu da gündeme getirir.
• Zaman Tasarrufu Sağlar: Bankaya gitmeden, noter ortamında işlem tamamlanır.
• Şeffaf ve Dijital Kayıt: Tüm ödeme adımları elektronik ortamda izlenebilir ve gerektiğinde belge olarak kullanılabilir.
• UYAP Entegrasyonu: Mahkemelerde geçerli olacak noter onaylı dijital kayıtlar sağlanır.

Sistemin dezavantajları ise şöyle özetlenebilir:

• Sadece TL ile İşlem Yapılabilir: Yabancı para birimleri sistemde desteklenmez.
• Kısıtlı İşlem Limiti: Tek seferde yapılabilecek işlemin maksimum limiti vardır. Noter güvenli ödeme sistemi limit bilgisi işlem öncesinde kontrol edilmelidir.
• Bazı Noterlerde Yoğunluk Yaşanabilir: Özellikle büyük şehirlerde sistem üzerinden işlem yapmak için uzun bekleme süreleri gerekebilir.
• Teknolojik Altyapıya Bağlıdır: İnternet bağlantısı veya sistem arızası olduğunda işlem süreci aksayabilir.
• Hizmet Bedeli Ek Yük Oluşturabilir: İşleme dair alınan ücret bazı kullanıcılar için ek maliyet yaratabilir.

Dolayısıyla sistemin tercih edilmesi, işlem güvenliği açısından oldukça önemliyken; işlem hacmi, zamanı ve para birimi gibi teknik sınırların da bilinmesi gerekir.

Ticari işlemlerde güvenli ödeme altyapısı kadar doğru finansman kaynağına erişim de kritik öneme sahiptir. Özellikle noter işlemleriyle ilişkilendirilen yüksek tutarlı alım-satım süreçlerinde, ihtiyaca uygun ticari kredi çözümü, nakit akışını dengede tutmak adına önemli bir adım olabilir. Siz de işletmeniz için en avantajlı kredi seçeneklerini HangiKredi KOBİ üzerinden değerlendirerek, ödeme ve finansman süreçlerini kolayca yürütebilirsiniz.