Kendi İşini Kurmak İsteyen Girişimcilere Devlet Desteği ve Teşvikler

Yeni bir ticari atılımda bulunmayı planlayan girişimcilerin karşılaştığı kritik meselelerin başında iş fikirlerini destekleyecek finansal ve operasyonel zemini bulmak gelir. Henüz ilk aşamada kira, ekipman, personel ve tanıtım masrafları gibi kalemlerin ciddi yük oluşturması, başarılı iş planlarının bile uygulanmasını güçleştirebilir. Böyle durumlarda imdada yetişen girişimcilere devlet desteği, ticari fikirlerin hayata geçirme sürecini hızlandıran en önemli araçlardandır.

Girişimcilere Devlet Desteği Nedir ve Neden Önemlidir?

Devletin girişimcilere verdiği destekler, iş kurma yolunda yaratıcı bir planı olan fikir sahiplerinin karşılaştığı zorlukları hafifletmeyi amaçlayan mekanizmalardır. Zira finansmana erişimde yaşanan güçlükler ve maddi yetersizlikler, gelecek vadeden pek çok fikrin yalnızca kâğıt üzerinde kalmasına sebep olabilir. Kamu desteği ile sağlanan hibeler, düşük faizli krediler ve eğitim programları, girişimcilerin fikirlerini uygulanabilir projelere dönüştürmelerine olanak tanır.

Yeni girişimcilere devlet desteğinin önemli bir diğer boyutu ise kendi işini kurmayı hedefleyenlere sunulan yönlendirici çerçevedir. KOSGEB’in girişimcilik eğitimleri, TÜBİTAK’ın AR-GE teşvikleri veya Bakanlıkların sektöre özel hibeleri, girişimciler için finansman desteğinin yanı sıra izlemeleri gereken yol haritasını da sunar. Böylece girişimciler, işlerini rastgele kararlarla değil, belirli standartlar doğrultusunda yönetme şansı elde edebilirler.

Ayrıca girişimciler için devlet desteği aynı zamanda işletmelerin rekabet gücünü de artırır. Yüksek maliyetli ekipman alımlarından personel istihdamına kadar pek çok gider kalemi, kamu desteği ile hafifletilmiş olur. Bu şekilde küçük işletmeler de büyük firmalarla aynı pazarda ayakta durabilir. Üstelik girişimcilerin işlerini büyütme potansiyeli güçlenirken ülke ekonomisi de canlanır.

Sektörel faaliyet gösteren girişimler için desteklerle birlikte tamamlayıcı kredilerin de değerlendirilmesi gerekir. Özellikle tarımsal üretim yapan işletmelerin, tarım kredisi ve çeşitleri gibi özel ürünlerden yararlanması, devlet desteklerinin kapsamadığı masrafların karşılanmasına yardımcı olur.

Son olarak devlet desteğinin sosyal bir yönü de vardır. Örneğin; gençlere ve kadın girişimcilere devlet desteği kapsamında özel programlar, iş hayatına katılımı artırarak fırsat eşitliğine katkı sağlar. Böylece yalnızca bireysel yatırımların başarısı değil toplumun genel kalkınmasını da desteklenir. 

Girişimcilere Yönelik Devlet Destekleri ve Teşvikler Nelerdir?

Devlet girişimci desteği ve teşvik paketleri, iş dünyasına giriş yapmak isteyen girişimci adaylarının farklı ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir. Bazı programlar finansman erişiminizi kolaylaştırırken bazıları ise eğitim ve mentorluk desteğiyle işinizin yönetim tarafını güçlendirir. 

Kadın Girişimcilere Yönelik Devlet Destekleri

KOSGEB Kadın Girişimci Desteği, kadınların iş hayatındaki varlığını güçlendirmek amacıyla geliştirilen bir programdır. İşini yeni kuran kadınlar, ilgili kuruma başvurarak kuruluş desteğinden yararlanabilir. Gerçek kişi işletmeleri 10.000 TL, sermaye şirketleri için ise 20.000 TL kuruluş desteği hibesi sağlanır. Ayrıca performans desteği dâhilinde işletmenin ilk üç yılındaki faaliyetlerine göre 20.000 TL’ye kadar ek ödeme de yapılabilir. Ayrıca kadın girişimcilere ek olarak 10.000 TL’ye kadar ilave destek de verilir. Performans desteği kapsamında ise işletmenin ilk üç yılındaki faaliyetlerine göre 20.000 TL’ye kadar ek ödeme yapılabilir.

İlk yıllarda sermaye ihtiyacını karşılamak için kadınlara özel kredi imkânı sağlanır. Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank gibi kamu bankaları, kadın girişimcilere destek kredisi gibi düşük faizli bankacılık ürünleri geliştirmiştir. Çoğu zaman KGF kefaleti ile sunulan bu finansman türü, tamamen teminatsız şekilde sağlanmaz. Üstelik kalkınma ajansları tarafından yürütülen proje desteklerinde kadın girişimciler, başvuru değerlendirmelerinde ek puan alır. Böylece projelerin kabul edilme ihtimali artarken kadınların bölgesel kalkınma projelerine daha etkin katılımı sağlanmış olur. 

Genç Girişimcilere Devlet Destekleri ve Krediler

Gençlerin iş dünyasına daha güçlü adım atabilmesi için KOBİ’lere devlet desteği kapsamında hem mali hem de yapısal kolaylıklar sağlayan özel programlar bulunur. KOSGEB Genç Girişimci Desteği, 18-29 yaş aralığındaki adaylara kuruluş aşamasında hibe hakkı tanır. Gerçek kişi işletmeleri 10.000 TL, sermaye şirketleri ise 20.000 TL tutarında desteklerden faydalanabilir. Ayrıca iş geliştirme için makine, yazılım, eğitim ve pazarlama giderlerinde kullanılmak üzere genç girişimcilere devlet desteği kapsamında 1,5 Milyon TL’ye kadar kredi imkânı da tanınır.

Devlet genç girişimci desteği ile vergi konusunda da ciddi avantajlardan yararlanmanız mümkündür. Örneğin, yıllık 330.000 TL’ye kadar olan kazançlar, gelir vergisinden muaf tutulur. Ayrıca ilk 12 ay boyunca BAĞ-KUR primleri devlet tarafından karşılanır. Bu da girişimcilere devlet desteği sayesinde yaklaşık 90.000 TL’lik mali yükün ortadan kalkması anlamına gelir.

Yeni Girişimciler ve KOBİ’ler için Teşvikler

Yeni kurulan işletmelerin sürdürülebilir bir yapıya kavuşması için devlet KOBİ destekleri ile kapsamlı imkânlar tanır. KOSGEB Girişimci Destek Programı ile kuruluş aşamasındaki işletmeler 10.000 TL, sermaye ortaklıkları 20.000 TL kuruluş desteğinden yararlanabilir. İş geliştirme sürecinde ise makine, yazılım, pazarlama ve danışmanlık gibi giderler için 1,5 Milyon TL’ye kadar KOBİ destek kredisi imkânı sağlanır.

Teknoloji ve inovasyon odaklı projeler için TÜBİTAK programlarına başvurulabilir. BiGG desteğiyle fikir aşamasındaki girişimler 900.000 TL’ye kadar hibe alabilirsiniz. KOBİ AR-GE programları ise yeni ürün geliştirme süreçlerinde girişimcilerin yanında olur. Böylece gelecek vadeden yenilikçi iş fikirleri, erken aşamadayken ticarileşme şansı yakalar.

Son yıllarda dijital dönüşüm ve yeşil sanayi yatırımlarına yönelik KOBİ devlet destekleri de gündeme alınmıştır. Dijital altyapı yatırımlarını güçlendiren KOBİ’ler danışmanlık ve hibe desteğiyle rekabet gücünü artırırken enerji verimliliği ve çevre dostu projelerde milyonlarca liralık finansman sağlanabilmektedir. 

Devlet Destekleri Hangi Masrafları Kapsar?

Girişimcilerin faydalanabileceği devlet destekli KOBİ kredisi ile sermayenin ötesinde farklı gider kalemleri de karşılanabilir. KOSGEB programları kapsamında, kuruluş aşamasında iş yeri kirası, personel maaşı, makine-teçhizat ve yazılım alımları için hibe ya da kredi desteği verilir. İşletmenin gelişim sürecinde pazarlama faaliyetleri, danışmanlık hizmetleri, eğitim, test ve analiz gibi harcamalar da bu kapsama dâhildir.

AR-GE projeleri geliştiren işletmeler için TÜBİTAK, proje ekibinin maaş ödemeleri ve proje kapsamında yapılan seyahat harcamaları gibi masrafları karşılar. Bu sayede teknoloji odaklı fikirlerin ürünleşme sürecinde girişimcilere ihtiyaç duydukları teşvik ve destek sağlanır.

İhracata yönelen şirketler için Ticaret Bakanlığı’nın UR-GE programı; yurt dışı fuar katılımları, tanıtım giderleri, organizasyon, konaklama ve tercümanlık gibi kalemlerde %75 oranında katkı sunar. Ayrıca bölgesel kalkınma ajansları, belirli sektörlerde kira desteği veya danışmanlık hizmetlerini finanse ederek işletmelerin ilk adımlarını kolaylaştırır.

Devlet Desteklerinden Yararlanmak için İpuçları

Girişimcilere devlet desteği gibi teşvikler, elbette iş fikrinize güç katabilir. Ancak ilgili programlardan en yüksek faydayı görebilmek adına başvuru sürecini bilinçli yönetmeniz gerekir.

Başvuru Süreçlerini Takip Etme

Birçok girişimci, iş fikrini hayata geçirme yolculuğunda başvurularının hangi aşamada olduğunu öğrenmek ister. Destek programlarının tarihleri, ilan edilen bütçe sınırları ve değerlendirme süreleri, çoğu zaman yoğun bir takvime bağlanır. Bu nedenle girişimcilere devlet desteği başvuru süreçlerini adım adım izlemek, zaman kaybını önlemek kadar fırsat penceresini kaçırmamanın da tek yoludur.

KOSGEB, TÜBİTAK ya da kalkınma ajanslarının çevrim içi portalları, başvuruların hangi aşamada olduğunu görmeye imkân tanır. Bildirimleri düzenli kontrol eden işletme sahipleri, eksik evrak talebi veya ek açıklama talebi gibi kritik uyarıları zamanında fark ederek süreci aksatmaz. Azami dikkat göstermek, girişimcilere devlet desteği için harcadığınız emeğin boşa gitmesini engelleyerek iş hayatına daha sağlam bir başlangıç yapmanızı mümkün kılar.

Gerekli Belgeleri Hazırlama

Girişimcilere devlet desteğinden yararlanmak isteyenler için en kritik adımlardan biri, başvuru dosyasını eksiksiz hazırlamaktır. İstenen belgeler kurumlar arasında farklılık gösterse de vergi levhası, ticaret sicil kaydı, oda kayıt belgesi ve ayrıntılı iş planı, tüm programlarda talep edilen temel evraklardır.

Eksik ya da hatalı evrak, sürecin reddedilmesine yol açabileceği için dikkatli hareket etmek gerekir. Özellikle finansal tabloların ve mali planlamanın doğru hazırlanması, girişimcilere devlet desteği şartları açısından aranan kriterlerin karşılandığını gösterir. Belgeleri hazırlarken gerektiğinde mali müşavir veya danışmanlık hizmeti almak ise başvurunun başarısını artıran önemli bir tedbir olarak görülebilir. 

Hibe ve Kredi Programlarını Karşılaştırma

Girişimcilere devlet desteği programları, çoğu zaman iki farklı kanaldan sağlanır. Bunlar, karşılıksız hibeler ve geri ödemeli kredi imkânlarıdır. Hibe programları, belirlenen üst limitler dâhilinde geri ödeme şartı olmaksızın kaynak sağlar. Krediler ise düşük faiz ve esnek geri ödeme koşullarıyla sermaye ihtiyacını karşılamaya yöneliktir. Hangi seçeneğin daha uygun olacağı, iş planının niteliği ve girişimcinin finansal kapasitesine bağlıdır.

Yeni kurulan işletmeler için yalnızca hibe veya kredi seçeneğini değerlendirmek yeterli olmayabilir. Nakit akışını yönetmek de en az finansmana erişim kadar kritik olduğundan bu noktada ticari kredi kartları gibi alternatifler değerlendirilebilir. Harcamaların düzenli takibi ve vadeli ödeme imkânı, girişimcilerin kısa vadeli nakit dengesini korumasına yardımcı olur.

Devlet Destekleri Ne Kadar Süreyle Verilir ve Tekrar Başvurulabilir mi?

Girişimcilere devlet desteğinin süresi, programın türüne göre değişiklik gösterir. Örneğin KOSGEB’in girişimcilere yönelik kuruluş desteği, genellikle işletmenin ilk üç yılına yayılırken iş geliştirme programları proje bazlı olup belirlenen takvim çerçevesinde tamamlanır. TÜBİTAK ve kalkınma ajanslarının hibe programları ise başvuru çağrılarında belirtilen süreler boyunca geçerlidir.

Bir destekten yararlandıktan sonra aynı işletme için aynı programa yeniden başvuru yapılamaz. Ancak yeni bir proje ya da farklı destek türleri söz konusu olduğunda tekrar başvuruda bulunmak mümkündür. Bu noktada en çok gözden kaçan konulardan biri, teşviklerden faydalanırken devam eden vergi yükümlülükleridir. Kurumlar vergisi hesaplama gibi araçların doğru kullanımı, teşviklerle elde edilen avantajların vergi planlamasıyla uyumlu hâle getirilmesine yardımcı olur.

Girişimcilerin Devlet Desteğinden Faydalanırken Dikkat Etmesi Gerekenler

Girişimcilere devlet desteği imkânlarından en verimli şekilde yararlanabilmek için bazı noktaları değerlendirmek gerekir. Öncelikle kaynağın hangi harcamalarda kullanılabileceği net olarak incelenmelidir. Örneğin devlet destekli girişimci kredisi, çoğunlukla kuruluş ve yatırım giderlerine yöneliktir. İşletme sermayesi dışındaki amaçlarla kullanılması, destek koşullarına aykırı olabilir. Devlet KOBİ destek kredisi ise daha çok ekipman, personel veya pazarlama giderlerini karşılamak üzere kullanılır. Kredinin başvuru sırasında beyan edilen amaç dışında kullanılması hem yasal açıdan hem de destek sürecinin devamı açısından soruna yol açabilir.

Finansman kadar önemli bir başka konu ise risk yönetimidir. Satışlarını vadeli gerçekleştiren işletmeler, tahsilat problemleriyle karşılaşma ihtimaline karşı devlet destekli alacak sigortası kullanarak gelirlerini güvence altına alabilir. Kısaca girişimcilere devlet desteğinin etkili şekilde kullanılabilmesi için yalnızca başvuru şartlarına değil, sonrasında kaynağın yönetimine ve işin uzun vadeli ihtiyaçlarına da odaklanmak gerekir. Bu sayede kalıcı bir değer yaratmak mümkün olur.

Devlet teşvikleri ve desteklerinin yanı sıra farklı finansal çözüm ihtiyaçlarınızda HangiKredi KOBİ’den yararlanabilirsiniz. Çok sayıda bankanın kredi koşullarına ve özel kampanyalarına kolayca ulaşabilir ve içlerinden ihtiyaçlarınıza uygun olanı seçebilirsiniz. Böylece kısa süre içinde işletmenizin gereksinimlerini karşılayarak girişimcilik yolunda herhangi bir sorun yaşamadan ilerlemeniz mümkün olur.